De meeste eigendom wordt gekocht en verkocht door middel van vastgoedmakelaars. Zij verkopen vastgoed en rekenen een commissieloon aan. In Schotland worden de meeste verkopen geregeld door consulenten. In hun kantoren kan je terecht voor koop, verkoop en overdracht.
De verkoop van vastgoed door vastgoedmakelaars of consulenten gebeurt privé. Dit is een verkoopsmethode waarbij er een overeenkomst is tussen de verkoper en koper, ofwel direct of via een vastgoedagent.
Vastgoedmakelaars
Hoewel er vele vastgoedketens zijn in het Verenigd Koninkrijk, opereren de meeste makelaars lokaal en hebben zij geen vastgoedlijsten in andere regio's. Er is geen veelvoudig lijstsysteem en agenten bewaken goed hun vastgoedlijsten voor de concurrentie.
Als je op zoek bent naar een makelaar in een specifieke stad of buurt, kan je zoeken in de lokale gids, de lokale kranten of op het internet. Vele vastgoedagenten verschaffen gratis kranten en tijdschriften die info bevatten over zowel oude en nieuwe woningen. Sommige vastgoedmakelaars zijn ook huuragenten.
Het internet gebruiken
Je kan op het internet zoeken naar vastgoedmakelaars. De meeste hebben een website waarop je woningen kan vinden volgens locatie, prijs, type (vb. een huis of appartement) en aantal slaapkamers. Het is vooral belangrijk wanneer je zoekt naar een eigendom in een andere omgeving vanwaar je nu woont. Je kan op je gemak vastgoedadvertenties doorlezen. Op sommige websites kan je virtueel naar woningen zoeken waarbij je een rondleiding krijgt bij een woning over het internet. Vele websites zijn niet toebesteed aan één agent, maar laten je toe te zoeken naar huizen en makelaars doorheen het Verenigd Koninkrijk, vb. zoeken op locatie en prijs.
Oplichters ontwijken
Vastgoedagenten in het VK hebben geen vergunning nodig. Bovenden moeten zij ook niet gekwalificeerd en getraind zijn of ervaring hebben (gelijkaardig aan politici). Ze moeten evenmin aangesloten zijn bij een professionele organisatie (hoewel de meeste dat wel zijn – zie hieronder). Vastgoedmakelaars hebben een verschrikkelijk openbaar imago en de laatste jaren is hun reputatie sterk gedaald. (in Schotland hebben de agenten een betere reputatie, waar de vastgoedwet anders is en de overdrachtswetgeving is ongekend.)
Er is een open oorlogsvoering tussen makelaars op sommige plaatsen met bewijs van sabotage, smerige trucjes en bedrog. Sommige agenten werven misdadigers aan om rivalen uit te schakelen 'Te Koop' borden. De controle op vastgoedagenten is beperkt. Sommige doen de prijzen opzettelijk stijgen, stellen de woningen anders voor dan dat ze echt zijn of hebben een persoonlijke en financiële interesse in een eigendom (niet onverwachts verdienen ze meer dan 2,5 miljard pond per jaar van een woonhuis). Andere onwettelijke praktijken omvatten:
- Geld aanvaarden van een mogelijke koper om een woning over te dragen, met name geen verdere aanbiedingen aanvaarden of een hoger bod afwijzen terwijl men op hetzelfde tijdstip geld ontvangt van de verkoper. Dit gebeurt meestal wanneer de verkoper ouder is en afwezig, vb. in het buitenland wonen of in een tehuis (dit komt veel voor in Londen).
- Doorverkopen, waarbij een agent de waarde van je huis onderschat en verkoopt aan een vriend aan een lage prijs. Deze vriend maakt winst door de woning te herverkopen en deelt de winst met de makelaar. Je moet schriftelijk op de hoogte gebracht worden indien je makelaar of een familielied of zakenpartner van de makelaar je eigendom wilt kopen.
- Ondergewaardeerde woningen weerhouden en projectontwikkelaars waarschuwen in ruil voor smeergeld.
- Zich laten omkopen door en projectontwikkelaars om het hoogste bod te krijgen (de ontwikkelaar biedt steeds meer).
- Hogere aanbiedingen ontmoedigen (vooral als het lager bod gefinancierd wordt door een hypotheek via de agent) of de prijs laag houden door de kopers de waarde van het bod op te steken.
- Liegen tegen de koper over andere aanbiedingen om het bod te verhogen.
- 'Te Koop' borden plaatsen bij huizen die niet te koop staan.
- Misleidende reclame maken over de eigendom, de geschiedenis en associaties van een woning op de waarde te doen stijgen.
- Verkopers forceren om een contract te tekenen (deze praktijk komt veel voor).
- Een verzekering of hypotheek aansmeren (soms beloofd men om jou op de prioriteitslijst te plaatsen) om zo veel commissie te krijgen.
Ondanks de bovenstaande lijst met smerige trucjes, is het verbazingwekkend dat de ombudsman voor vastgoedmakelaars minder dan 5500 klachten ontvangen heeft in 2003 (de meeste mensen beschouwen dit als tijdverspilling)!
Tip: je kan beter meer dan één agent gebruiken wanneer je een woning verkoopt om zo deze trucjes te vermijden.
Verbonden agenten
Sommige vastgoedmakelaars werden voor de bank of andere financiële instellingen. Zij bieden enkel de financiële producten aan van het bedrijf waarvoor ze werken. Dit betekent dat je geen onafhankelijk financieel advies ontvangt of de beste hypotheek of verzekering krijgt.
Je kan een betere dienstverlening verwachten van de eigenaar van een familiaal bedrijf dan van een grote keten. Vele vastgoedagenten bieden een overdrachtsdienst, hoewel je beter bij een consulent of notaris kan gaan omdat de diensten van de agent gemakkelijk conflicten teweeg kunnen brengen. Je kan beter een hypotheek of verzekering aanvragen via een onafhankelijke makelaar of een directe verzekeraar (vb. telefoon of internet, dan van een vastgoedagent.
Koopagenten
Als je weet welke soort woning je wilt, hoeveel je er wenst voor te betalen en waar je ze wilt kopen, maar je hebt geen tijd om te zoeken (of je woont in een andere regio), kan je beroep doen op een koopagent. Zo spaar je aanzienlijk veel tijd uit, last en geld, vooral als je speciale of ongewone behoeften hebt.
Vele adviseurs gedragen zich als koopagenten, vooral voor overzeese kopers. Ook beweren ze dat ze beter kunnen zaken doen dan private kopers (zo kan je gemakkelijk kosten uitsparen). Sommigen specialiseren zich in het vinden van uitzonderlijke woningen die meer dan 500000 pond kosten (of een doorsnee huis in Londen).
Koopagenten geven gewoonlijk advies over alle aspecten van de aankoop van een huis en velen doen onderhandelingen voor jou, nemen het financiële aspect voor zich (ook het overbruggen van leningen), overdrachten en verzekering regelen, en zelfs je verhuis organiseren. De meeste makelaars geven ook informatie over het volgende: het gekozen gebied, de arbeidsvooruitzichten, gezondheidsdiensten (vb. dokters en ziekenhuizen), lokale scholen (staat en privé), winkels, openbaar vervoer, diensten, sporten en sociale voorzieningen, en communicatie.
Makelaars rekenen een kost aan van 1 tot 5% van de aankoopprijs (of tot 2% in Londen) en een commisie van tussen 500 en 2500 pond als dekking voor de zoekperiode van 6 maand. Deze commissie wordt van de kost afgerokken wanneer de eigendom aangekocht is. Als je niet doorgaat met de aankoop, krijgt men ze niet terug. Om een koopagent te vinden kan je de volgende instantie contacteren: Relocation professionals (ARP) . Je kan ook onder de rubriek koopagenten kijken in de gouden gids.
Consulenten
Naast de gewone vastgoedmakelaars zijn er in Schotland ook consulenten. Dit zijn notarissen die vastgoed verkopen. Een consulent is niet verbonden aan een financiële instantie en is verplicht om onafhankelijk financieel advies te verschaffen. Er zijn weinige klachten tegen de makelaars in Schotland, waar het hele koopproces gemakkelijk en goedkoper is dan in de rest van het VK.
Vastgoed beschrijvingen
De meeste makelaars verschaffen gedetailleerde beschrijvingen van de woningen, hoewel ze weinig foto's bevatten. Hoe duurder de woning is, hoe beter en meer informatie men krijgt (agenten geven brochures in kleur voor dure woningen).
Makelaars mogen echter niet teveel informatie voorzien op de vastgoed beschrijvingen volgens the Property Miscriptions Act 1991. Voor deze wet kan men een tuinhuisje beschrijven als een paleis en dit kwam veel voor. Ook zijn er bij het makelaarsjargon veel codetermen, zoals 'individueel' of 'uniek' (dit betekent dat niemand er geïnteresseerd in is), 'nood aan modernisering' (de woning vereist heel veel restauratiewerken), 'study/bedroom 4' (een klein kamertje), 'gezellig' of 'compact' (uiterst klein), kleinigheid (microscopisch), individueel (wispelturig, raar), aangenaam (saai), goed gepresenteerd (de woning heeft een snelle verfbeurt gehad), enzoverder.
Bij het adverteren van vastgoed wordt altijd het aantal slaapkamers en badkamers weergegeven en mogelijk andere kamers zoals een eetkamer, living, studeerkamer, ontbijtkamer, salon, bibliotheek, speelkamer, voorraadkamer, vestiaire, kelder en een serre. Duurdere woningen bieden een lijst met het aantal kamers (vb. salon, eetkamer, studeerkamer, etc.). De totale leefruimte in vierkante meter wordt bijna nooit vermeld in advertenties of in informatiebladen, hoewel de afmetingen (in feet en inches) inbegrepen zijn (meet ze altijd voor de zekerheid).
Professionele organisaties
Doe altijd beroep op een vastgoedagent die lid is van een professionele organisatie, zoals de National Association of Estate Agents (NAEA, Tel. 01926-496800). Je kan ook nagaan of de agent lid is van het Ombudsman for Estate Agents (OEA) schema (Tel. 01722-333306). Deze leden moeten een beroepscode respecteren en men kan bij hen terecht als je een probleem hebt. De ombudsman legt boetes op van tot 25000 pond, daarom is er slechts 40% van de agenten lid!
Een Office of Fair Trading (OFT) beveelde de introductie van een gedragscode aan (in 2004). De nijverheid noemt dit verslag een ware fiasco, dus verwacht niet dat dit de boeven afschrikt.