Overal in Europa zijn de Belgen vaak het boegbeeld van stereotypen. Er zijn een ongelooflijk aantal grappen en satirische films over het merkwaardige politieke systeem, de verschillende talen en de gastronomie van België. Het leuke is dat de Belgen meespelen, wat hun geweldige gevoel voor humor en zelfspot weergeeft.
De Belgische stereotypen bestaan natuurlijk voor een reden. Maar u moet de stereotypische gedachten los laten wilt u zich in de Belgische cultuur verdiepen.
Wij gaan het hebben over de algemene stereotypen, zodat u fictie van waarheid kunt onderscheiden. Zoals u zult zien zijn er drie categorieën: Het land zelf, de Belgische cuisine en de Belgische bevolking.
België - een raar land
Belgie is een klein, vlak en regenachtig land.
Dit klopt allemaal. België is een relatief klein land met 30.600 km. Het hoogste punt, signal de Botrange, ligt 694 meter boven zeeniveau. Slechts een klein gedeelte van het land ligt 200 meter boven zeeniveau, wat verklaart waarom zoveel mensen in Vlaanderen liever fietsen dan de auto gebruiken.
Het feit dat België vlak is, zal voor veel buitenlanders geen groot probleem zijn. Helaas kan de regen wel een probleem vormen. België heeft een gematigd zeeklimaat, met veel regen in elk seizoen. Het is moeilijk om België niet als regenachtig te beschrijven, aangezien het gemiddeld 200 dagen regen per jaar kent. Gelukkig zijn de Belgen hier aan gewend en stopt een beetje regen hun dagelijkse activiteiten niet.
Het Belgische politieke systeem is een puinhoop.
Dit klopt tot op zekere hoogte. Het Belgische politieke systeem is moeilijk te begrijpen, zelfs voor de Belgen.
België maakt gebruik van een verschil in wetgevende en uitvoerende macht (federale regering). Daarbij moet er rekening worden gehouden met de verschillende talen (Nederlands, Frans en Duits) en met de verschillende regionale regeringen (Vlaamse regering, Waalse regering, Brusselse Hoofdstedelijke Regering, Franse Gemeenschapsregering en de regering van de Duitstalige Gemeenschap).
Het constante gekibbel tussen Vlaanderen en Wallonië en tussen Vlaanderen en de Franse Gemeenschappen zorgen voor politieke problemen. Om het kort te houden, iedereen wilt meer macht en controle hebben bij landelijke beslissingen. Helaas komt niemand tot een compromis door de diep gewortelde problemen tussen de regio’s.
Belgische gastronomie
Belgen zijn gek op mosselen, bier, frieten en chocolade. Deze worden dan ook altijd genuttigd.
Ook dit klopt op een zekere hoogte. Belgen brouwen bier sinds de Middeleeuwen, tijd genoeg om deze kunst te perfectioneren! En wat smaakt er beter bij een lekker biertje? Belgische frieten - vaak geserveerd in een papieren zak met mayonaise. Dit gebeurt niet elke keer, maar een traditie is het zeker.
Chocolade, mosselen en wafels zijn ook een belangrijk onderdeel van de Belgische keuken en zijn een wereldwijd fenomeen. Deze worden niet bij elke maaltijd gegeten, maar worden zeer gewaardeerd. Zoals tortilla's in Spanje, of pasta’s in Italië.
De Belgen, onderwerp van alle grappen
Ondanks alle clichés over het land en de gerechten, gaan de meeste stereotypen over de Belgen zelf.
Voor vele buitenlanders is de typische Belg als volgt: Ze zeggen vaak “une fois”, hebben een sterk accent (Frans of Vlaams), zijn niet de slimste personen ter wereld en zij zijn verzot op hun frieten.
Wij hebben al uitgelegd waarom de Belgen zo verzot zijn op hun friet. Maar dit geldt voor iedereen die de frieten probeert!
De Nederlanders en Fransen hebben een hoop te zeggen als het gaat over de Belgische bevolking. Het Belgische accent en de uitdrukkingen (al helemaal in het Frans) zijn zeer verschillend van het “echte Nederlands” of het “echte Frans”. Dit resulteert vaak in grappen en spotternijen. Maar er zijn minder verschillen wanneer een Belg en een Zwitser met elkaar praten, wat zorgt voor een makkelijkere omgang.
Dat Belgen stom zijn is een grote leugen. Zij staan juist bekend om hun geweldige gevoel voor humor en zelfspot, en de afgelopen jaren hebben zij een enorm aantal aan films, boeken en nummers gecreëerd over de Belgische clichés.
Laten wij de waarheid onder ogen zien, wat is er nou niet grappig? België is een klein land met twee verschillende gedeelten die niet met elkaar overweg kunnen, een land dat zich in een politieke crisis bevindt en veel mensen maken grappen over de Belgen. “Dus waarom maken wij hier niet het beste van?” Dat is precies wat de Belgen dachten en daardoor hebben ze ook een geweldig gevoel voor humor en zelfspot.
Een ander bekend (en wellicht overdreven) feit is de rivaliteit tussen de Franse en Vlaamse gemeenschappen. De Fransen zijn zogenaamd luie, eentalige voetbalfans. De Vlaamse bevolking daarentegen zijn hard werkend, spreken meerdere talen en zijn ambitieus. Cliché? Natuurlijk! Het is veel te simpel en absurd om mensen vanwege hun taal te categoriseren. Helaas helpen de politieke problemen niet mee.
Voor een klein land kent België veel stereotypen. Het land is een bron van grappen, clichés, films en artikelen, maar het is belangrijk dat degenen die naar België verhuizen het verschil tussen fictie en waarheid begrijpen. Zo niet, dan kan er een integratieprobleem optreden door culture verschillen.
Mocht u in een haast zijn en de belangrijkste les wilt leren dan is het: Belgen houden erg van hun frieten en bier, maar ze houden het meeste van hun cultuur en delen deze graag met ieder die hierover wilt leren.
Wilt u meer weten?
Films:
Dikkenek (2006), gaat over twee vrienden die alle Belgische clichés bezitten. Het is een hilarische film die vooral leuk is om met Belgen te kijken.
Rien à déclarer (Nothing to Declare) (2010) is een mix van Belgische en Franse acteurs. Het verhaal gaat over twee douanebeambten die begin jaren ’90 te horen krijgen dat hun kleine douanepost op de grens tussen Courquain (Frankrijk) en Koorkin (België) zal verdwijnen.
Boeken:
Petit dictionnaire franco-belge/ Belgo-français door Jacques Mercier, een bekende schrijver en vaak een gast op de radio en televisie. Hij weet veel over de Belgische taal. Het boek geeft de verschillen aan tussen Belgisch Frans en de Franse taal. Ed. Glénat.
Dictionnaire des Belgicismes, een woordenboek over Belgische uitdrukkingen. Geschreven door Michel Francard en andere auteurs. Ed. De Boeck.
Spellen:
Belgotron, gelanceerd door twee Belgische vrienden in 2010, bevat twee spellen in één: een quiz en een politiek spel waarbij u minister-president kunt worden. Het spel is uitermate geschikt om uw kennis te verdiepen over België.