Er is een breed aanbod aan particuliere scholen (écoles privées) in Frankrijk, waaronder parochiale (voornamelijk katholieke) scholen, internationale scholen en verschillende buitenlandse scholen, zoals Amerikaanse en Britse scholen.
Samen geven ze onderwijs aan zo’n 15 procent van de Franse kinderen. De meeste privéscholen zijn gemengd, niet-confessionele dagscholen (‘Katholieke’ particuluere scholen accepteren meestal ook niet-katholieken en zijn niet toegestaan het katholieken geloof te promoten). De meeste particulieren scholen hebben een rooster dat loopt van maandag tot vrijdag. Er zijn weinig kostscholen (internats) in Frankrijk, al verschaffen sommige scholen onderdak door de weeks van maandag tot en met vrijdag of brengen kinderen onder bij ‘gastgezinnen’.
De kosten van een particuliere school kunnen verassend laag zijn, vooral voor degenen die gewend zijn aan Britse prijzen – een jaarlijkse bijdrage van €2250,- is gewoon. Particuliere scholen worden steeds populairder en veel scholen zijn over-aangemeld. Aanmelding gaat vaak via het principe ‘wie het eerst komt, het eerst maalt’ en toekomstige scholieren (en hun ouders) moeten er vaak erg vroeg bij zijn op de dag van inschrijving om zeker te zijn van een plek – voor toelating tot sommige scholen wordt overnacht kamperen aangeraden!
Voor een lijst van Franse kostscholen in een bepaalde staf of regio kun je contact opnemen met je lokale Centre d’Information et d’Orientation (vraag bij je mairie om details). Het Office de Documentation et d’Information de l’Enseignement Privé (ODIEP ) verschaft informatie over particuliere scholen van kleuterschool- tot universitair niveau. UNAPEL verschaft informatie over parochiale scholen. Het Centre National de Documentation sur l’Enseignement Privé publiceert een lijst van alle Franse particuliere scholen.
Sommige scholen zijn geclassificeerd als tweetalige scholen (met een section bilingue of classes bilingues) of internationale scholen (zoals een lycée international of met een section internationale) scholen. Bepaalde tweetalige scholen, zoals de École Active Bilingue in Parijs, hebben Amerikaanse, Britse en Franse gedeeltes.
De École Internationale de Paris geeft les in zowel Frans als Engels. Houd echter in gedachte dat het leerprogramma in de meeste tweetalige scholen gericht is op kinderen met Frans als moedertaal. Plekken in tweetalige en internationale scholen zijn erg gewild en er zijn meestal starre toelatingseisen.
Er zijn internationale scholen in Aix-en-Provence, Bordeaux, Cannes, Grenoble, Lille, Lyon, Nice, bij Sophia Antipolis, Strasbourg en Toulouse, Luynes in de Alpes-Maritimes en in Monaco. Het Lycée International in Saint-Germain-en-Laye (bij Parijs in de buurt) heeft negen nationale secties (Amerikaans, Brits, Deens, Nederlands, Duits, Italiaans, Portugees, Spaans en Zweeds). Elke sectie heeft ten doel de kinderen te onderwijzen over de taal, literatuur en geschiedenis van de betreffende taal/het land. Alle andere lessen worden in het Frans gegeven. Vaak krijgen kinderen die geen Frans spreken intensieve Franse lessen voor drie tot zes maanden.
De meeste van de weinige Amerikaanse en Britse scholen bevinden zich in de regio van Parijs en in de Franse Riviera. De meeste Engelse particuliere scholen hebben een uitgebreid programma voor Engels-als-een-tweede-taal (ESL) en hebben scholieren uit veel landen. Er zijn sommige scholen in Frankrijk die lesgeven volgens het Britse curriculum, waaronder de the British School of Paris , Bordeaux International School en Mougins School .
Een gratis lijst van Engelstalige scholen die geheel in het Engels lesgeven, internationale secties in Franse lycées en tweetalige en internationale scholen kan verkregen worden van de British Council in Frankrijk.
De meeste particuliere scholen geven les in het Frans en verschaffen intensieve Franse lessen voor niet-Franstaligen. Er zijn ook particuliere middelbare scholen voor studenten van 16 en ouder die extra hulp nodig hebben met de studie van hun baccalauréat of die vakken willen studeren die niet beschikbaar zijn in hun lokale lycée.
Particuliere scholen in Frankrijk onderwijzen verschillende syllabi, waaronder de Britse GCSE en A Level examens, American High School Diploma en college toelatingsexamens (e.g. ACT, SAT, prestatietoetsen en AP examens) en de OIB en IB. Veel scholen bieden tweetalige kinderen echter alleen het Franse baccalauréat aan. Onder de private scholen in Frankrijk zijn er een aantal die speciale of onorthodoxe lesmethoden, zoals Montessori kleuterscholen en Rudolf Steiner scholen. Er zijn ook particuliere scholen in sommige gebieden voor kinderen met speciale taaleisen.
Sommige particuliere scholen bieden naast het Franse baccalauréat-examen ook een ‘internationale baccalaureate-optie’ aan (option internationale du baccalauréat/OIB). De OIB is bedoeld voor tweetalige Franse scholieren of buitenlandse studenten die vloeiend Frans spreken en van plan zijn toe te treden tot een Franse universiteit. De OIB is een Frans examen en moet niet verward worden met het internationale baccalaureate (IB), dat in Frankrijk als een buitenlandse diploma bezien wordt.
Het IB, dat is begonnen in 1968 in Zwitserland en waarvan het hoofdkantoor zich in Genève bevindt, is een internationaal erkende universitaire toelatingskwalificatie. Als internationaal examen is het ongeëvenaard. Het wordt gegeven in meer dan 500 scholen in ongeveer 65 landen maar in maar elf Franse scholen. Ongeveer de helft van deze scholen hebben een tweetalig leerprogramma. Deze scholen zijn onder andere de Ecoles Actives Bilingues Jeannine Manuel in Parijs en Lille, en OMBROSA, Lycée Multilingue de Lyon. De grootste IB –school in Frankrijk is de International Bilingual School of Provence . Deze school heeft zowel een tweetalig leerprogramma als het traditionele leerprogramma voor het Franse Bac en BREVET.
Particuliere scholen hebben kleinere klassen en een relaxter en minder strikt leersysteem dan openbare scholen. Ze hebben een gevarieerdere en internationalere benadering op het gebied sport, cultuur en kunst en een bredere keus aan academische vakken. Velen verschaffen ook Engelse zomerschoolprogramma’s, waarbij studeren gecombineerd wordt met sport, kunst en handvaardigheid en andere extra activiteiten. De focus ligt op de ontwikkeling van het kind als een individu en de stimulering van zijn unieke talenten, wat mogelijk wordt gemaakt door de kleine klassen. De resultaten zijn vanzelfsprekend en bij veel particuliere middelbare scholen is het percentage dat naar de universiteit gaat bijna honderd procent.
Er zijn twee hoofdsoorten particuliere scholen in Frankrijk: degenen die een contract hebben met de Franse regering (sous contrat d’association) en degenen die dat niet hebben (hors contrat or école libre). Een particulieren school dat een contract heeft met de regering moet hetzelfde leerprogramma volgen als openbare scholen, waarvoor het subsidies van de overheid ontvangt en daardoor minder duur is dan een hors contrat-school. Een privéschool zonder afspraak met de regering is vrij om een eigen curriculum te bepalen, ontvangt geen overheidssubsidie en is daardoor duurder.
De prijzen van particuliere scholen verschillen aanzienlijk afhankelijk van de kwaliteit, reputatie en locatie van een school. Niet zo verrassend zijn scholen in Parijs en omgeving het duurst. De prijs van een Katholieke private school sous contrat is soms maar €300 per jaar, terwijl de prijzen van een onafhankelijke (hors contrat) internationale senior dagschool wel een paar duizend euro per jaar kunnen zijn. De kosten zijn niet all-inclusive en er zijn bijkomstige verplichte kosten zoals inschrijvingskosten en optionele kosten. Lunch bijvoorbeeld kan inbegrepen zijn in de schoolkosten of apart in rekening gebracht worden.
Je moet je zo vroeg mogelijk aanmelden voor particuliere scholen. Vaak moet je eerdere schoolrapporten, resultaten van examens en cijfers opsturen. Ben er zeker van dat je voordat je je kind inschrijft bij een private school weet wat de voorwaarden zijn bij terugtrekking.
De volgende checklist kan je helpen een geschikte particuliere school te kiezen:
Voor het maken van een uiteindelijke beslissing is het belangrijk de scholen die op je lijstje staan eerst te bezoeken gedurende een schoolperiode en te praten met leraren en studenten (praat indien mogelijk ook met oud-studenten en hun ouders). Probeer waar dat lukt de bovenstaande vragen zelf te beantwoorden en ga voor informatie niet blind af op wat de schoolgids of directeur zegt. Kijk verder als je ontevreden bent over de antwoorden. Neem indien mogelijk iemand met je mee die vloeiend Frans spreekt.
Houd, als je een beslissing gemaakt heb, de vooruitgang van je kind in de gaten en luister naar zijn of haar klachten. Vergelijk eventueel cijfers met andere ouders. Probeer als iets niet helemaal oké lijkt erachter te komen of een klacht wel of niet gegrond is, en neem actie om het probleem op te lossen als dit het geval is. Vergeet nooit dat je veel geld betaalt voor het onderwijs van je kind en dat je er zeker van moet kunnen zijn dat je hier ook waar voor krijgt.