Wat je ook nodig hebt, wees erop voorbereid om lang te moeten wachten totdat al je documenten in orde zijn, en totdat je een antwoord krijgt. Aangezien sommige documenten in het land van herkomst dienen te worden aangevraagd, moet je dit proces dus starten verre voor je naar Zwitserland komt.
Voor veel buitenlanders zijn de Zwitserse immigratiewetten erg complex en verwarrend (zelfs de Zwitsers denken er zo over). Hier kun je de belangrijkste regels en aanvraagprocedures vinden. Daar dit onderwerp zeer complex is, zijn wij niet in staat om alle regels, persoonlijke situaties en uitzonderingen op te noemen. Niettemin, zal deze gids een grote hulp, en een start in de goede richting betekenen.
Voor het geval je niet erg bekend bent met de politiek, Zwitserland is een van de weinige Europese landen, die niet lid is van de Europese Unie. Er is echter in 2002 een bilaterale overeenkomst gesloten tussen de EU en Zwitserland, welke de wetten over werk- en verblijfsvergunningen aanzienlijk aangepast heeft. Dit heeft als gevolg dat het voor inwoners uit de EU nu makkelijker is dan voor mensen buiten de EU om in Zwitserland te verblijven.
Als je in Zwitserland komt wonen, heb je waarschijnlijk meerdere of alle van de volgende documenten nodig:
- Visum: Mensen met de nationaliteit van een EU land en enkele andere landen hebben geen visum nodig voor een bezoek aan Zwitserland. Indien je wel een visum nodig hebt, dien je die in het land waar je woont aan te vragen (visa worden nooit in Zwitserland afgegeven). Dit geld ook voor de aanvraag van een verblijfsvergunning voor Zwitserland. Meer informatie hierover in het hoofdstuk over visum en Vergunningen.
- Verblijfsvergunningen: Niet Zwitsers die in Zwitserland wonen krijgen een verblijfsvergunning ( Aufenthaltsbewilligung/autorisation de séjour), welke afgegeven wordt in een plastic hoes waarop ‘Vergunning buitenlander’ ( Ausländerausweis/livret pour étrangers) staat afgedrukt. Er zijn méérdere soorten verblijfsvergunningen, voornamelijk verschillen in de duur van het verblijf of de reden (studie of werk). EU ingezetenen kunnen 3 maanden lang naar werk zoeken in Zwitserland zonder een verblijfsvergunning. Niet EU ingezetenen hebben een soort van voor-goedkeuring van het verblijfsvergunning nodig ( Zusicherung der Aufenthaltsbewilligung/assurance d’autorisation de séjour) vóórdat ze naar Zwitserland komen. In dit document staat dat je je verblijfsvergunning krijgt na aankomst in Zwitserland. Je dient de voor-goedkeuring aan te vragen vóórdat je naar Zwitserland komt, en vóórdat je de echte verblijfsvergunning aanvraagt.
- Verblijfsregistratie: Binnen 8 dagen na je aankomst in Zwitserland, en vóórdat je werk gaat zoeken, dien je jezelf aan te melden ( anmelden/s’inscrire) bij het gemeentehuis ( Gemeinde/commune) van de stad waar je verblijft. Verblijfsregistratie is verplicht voor buitenlanders, maar ook voor Zwitsers. Als je een verblijfsvergunning krijgt, dan zal de commune je documenten doorsturen naar de autoriteiten van jouw "canton" die het proces zullen afhandelen en je jouw vergunning zullen toesturen.
Jezelf voorbeiden op de reis
De Zwitsers zijn gek op documenten, wees er dus op voorbereid dat je om een hoop papierwerk gevraagd zult worden. Nog voor je vertrek naar Zwitserland dien je de volgende documenten voor te bereiden:
- Een paspoort dat geldig is voor het gehele verblijf in Zwitserland.
- Een aantal pasfoto's op paspoort formaat
- Voor studenten, een brief van toelating of bevestiging van de aanvraag (bijv. van de universiteit of school)
- Voor werkenden, een arbeidscontract of een aanbod voor werk.
- Voor niet-EU ingezetenen, je voor-goedkeuring voor je verblijfsvergunning.
- Bewijs van economische middelen
- Visum (geen toeristen visum), indien toepasbaar
- Originelen en gecertificeerde vertalingen van je geboortecertificaat, diploma van het voortgezet onderwijs, huwelijksakten en geboortecertificaten van al je familieleden (indien toepasbaar). Mogelijk ook al je verzekeringsdocumenten. Certificeringen kunnen bij de ambassades en consuls aangevraagd worden.
- Ziektekostenverzekering
- Vaccinatieboekje, als je die hebt.
- Internationaal rijbewijs.
De regels worden vaak aangepast, dus zorg ervoor dat je ook de pagina's van de Zwitserse ambassade en consulaten, immigratiediensten, en de Zwitserse ministerie van buitenlandse zaken raadpleegt. Je kunt ook informatie vinden bij de Bundesamt für Zuwanderung, Intergration und Auswanderung (IMES – www.auslaender.ch ). Als jouw persoonlijke situatie (wat betreft immigratie in Zwitserland) erg complex is, kun je beter een advocaat inhuren om je te helpen en/of vertegenwoordigen gedurende het proces.